27 Şubat 2009 - Hürriyet

Çocuklarınız ne yiyor


Çocuk ve gençlerin ne yiyip içtikleri, en az nasıl bir eğitim aldıkları kadar önemlidir.

Özellikle anneler ve okul yöneticilerinin bu konuda dikkatli olmaları, konuya hassasiyet göstermeleri gerekiyor. Benim önerim her okulda bir “Sağlıklı Beslenme Danışmanlığı” bölümünün açılması, beslenme uzmanları ve çocuk sağlığı uzmanlarından destek alınmasıdır. Biz işinize yarayabilecek bazı bilgileri aktarmaya bugün de devam ediyoruz.

Gençlerin yeteri kadar protein kazanmaları da çok önemli. Özellikle hayvansal proteinleri düzenli olarak almaları gerekiyor. En güçlü protein kaynakları et, et ürünleri, süt ve süt ürünleri. Ayrıca bitkisel protein kaynaklarından da haftada en az 2–3 kez yemelerinde fayda var. Kuru fasulye, mercimek, barbunya, börülce, bitkisel proteinlerin en güçlü kaynakları. Yumurta da çocuk ve gençler için çok önemli bir protein deposu. Düzenli olarak yenmesi şart. Yetersiz protein alan çocuklarda gelişme geriliği, boy kısalığı gibi sorunlar daha sık görülüyor. Ayrıca bağışıklık sistemi de zayıf oluyor.

MEYVE-SEBZE YEMİYORLAR

Son yıllarda çocuk ve gençlerin önemli beslenme günahlarından birinin sebze ve meyve tüketimindeki azalma olduğu anlaşılıyor. Özellikle gençlerin düzenli olarak meyve sebze yemeleri çok önemli.

Kahvaltıda taze sıkılmış portakal suyu, yemeklerde koyu yeşil yapraklı, hatta koyu sarı, kırmızı, mor ve beyaz sebzelerle hazırlanmış salatalar yemeleri gerekiyor. Meyveleri –iyice temizlendikten sonra- mümkünse kabuklu yemeleri (elma, armut), meyve sularının taze sıkılmış ve saf olanlarını içmeleri daha doğru.
Çocuklarınızın daha sık meyve yemelerini sağlayın. Onları erken yaşlarda sebze yemeklerine ve salataya alıştırın.

Demir eksikliğine dikkat

Gençlerin, özellikle genç kızların beslenmesinde çok önemli bir nokta daha var. Demir eksikliği. Bu durum bilhassa genç kızlar için önemli bir tehdit oluşturabiliyor. Kanda oksijenin taşınması için şart olan bu önemli mineral beyinden kas dokusuna pek çok organ tarafından kullanılıyor. Eksikliğinde kansızlık, beyin gelişiminde zayıflama, yorgunluk, takatsizlik gibi şikâyetler görülüyor.  Kırmızı et bilinen en güçlü demir kaynaklarından biri. Tavukta, hindi etinde ve balıkta da demir bulunuyor. Bakliyat grubu besinler ve süt ürünleri de önemli demir kaynakları.

Beyaz ekmeğe talim ediyorlar

Sebze ve meyveler dışında kalan karbonhidrat kaynakları da çocukların beslenmelerinde son derece önemlidir. Kuru baklagiller, tahıllar, ekmek, makarna, bulgur ve bunlardan yapılan yiyecekler, kahvaltılık, katkısız tahıl gevrekleri çocukların ve gençlerin beslenmesinde de önemli bir yer tutuyor. Ekmek seçimlerinde de onlara yardımcı olun. Kepekle zenginleştirilmiş, tam ekmek yemeye teşvik edin. Kaliteli bir ekmek sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasıdır.

Çocuk ve gençlerin düzenli olarak kalsiyum kazandıklarından da emin olmalısınız. Kalsiyumun en iyi kaynakları süt, yoğurt, peynirler, kılçığıyla hazırlanmış balıklar, maydanoz ve ıspanaktır. Özellikle sert peynirler ve yoğurt ile kazanılan kalsiyumun daha yararlı olduğu belirtiliyor. Kuru fasulye, mercimek, nohut gibi bakliyat grubu yiyeceklerde, badem, fındık, ceviz, fıstık gibi kuruyemişlerde, sebzelerden bakla, kabak, bezelye, marul ve benzerlerinde de kalsiyum bol miktarda bulunabiliyor. Çocuk ve gençlerde kemik yapımı boy uzaması dursa bile 25 yaşa kadar devam ediyor. 10 yaş üstündeki gençlerde ortalama 1000–1300 mg kalsiyum kazanımı gerekiyor. Büyüme çağında yeteri kadar kalsiyum kazanamayan gençlerde ileri yaşlarda kemik erimesi gibi problemlere daha sık rastlanıyor.