26 Şubat 2009 - Hürriyet

Çocuk ve gençler kötü besleniyor


Gençlerin sağlıklı büyüyüp gelişmeleri ve ileri yaşlarda ortaya çıkabilecek bazı hastalıklardan korunabilmeleri besin seçimleriyle yakından ilişkilidir.

Sağlıklı beslenen gençlerde gelişme ve büyüme sağlıklı olmaktadır. Bu gençlerde bağışıklık sistemi sorunlarına daha az rastlanmakta, ateşli hastalıklara yakalanma olasılığı düşmekte, yani mikrobik hastalıklardan korunmaları kolaylaşmaktadır.
Sağlıklı beslenen gençlerin cinsel gelişimleri de daha sağlıklıdır. Formda olmalı ve sağlıklı bir kiloda kalmaları, özellikle obezite gibi önemli bir tehditten uzak kalmaları kolaylaşmaktadır. Kısacası yetişkin bir insanda beslenme ne kadar önemliyse, gençlerde de en az o kadar önemlidir.

SORUN BÜYÜYOR

Ne var ki, yaşam tarzımızda yaptığımız bazı değişimler çocuk ve gençlerin sağlıklı beslenmelerini güçleştiriyor. Evde ailelerle birlikte yenilen yemekler azalıyor. Çoğu genç evde yediği yemekleri bile pizza, hamburger, lahmacun, ekmek içi döner siparişleriyle geçiştiriyor. Öğle yemekleri genellikle okullarda yeniyor ve bunların ne derece sağlıklı olduğu çok iyi bilinmiyor. Milli Eğitim Bakanlığı´nın bu konuda bazı çalışmaları olsa da, bakanlığın gösterdiği duyarlılığın okul yemekhanelerine ve kantinlerine kadar yansıdığını söylemek biraz zor.
Diğer taraftan atıştırmalık ürünlerin (özellikle cips ve şekerlemeler) tüketiminde ciddi bir artış var. Bu ürünlerin çoğu birer yağ ve karbonhidrat, yani kalori bombası. Bir kısmında hala fazla miktarda trans yağ asidi bulunuyor. Aynı şekilde fastfood üreticilerinden bazıları ürünlerini sağlıklı hale getirmeye çalışsalar da, bu ürünlerin çoğunun sağlıksız olduğu biliniyor. Kısacası çocuklarımızı ve gençlerimizi sağlıklı tutmak, sağlıklı beslemek her geçen gün biraz daha zorlaşıyor.

İhtiyaçları kadar kalori almalılar

Çocuklar ve gençlerde de sağlıklı beslenme her şeyden önce onların ihtiyaçları kadar kalori almaları ile başlıyor. Ne çok, ne az! Fazla miktarda kalori kilo fazlalığı ve şişmanlığa, azı ise enerji noksanlığı ve zayıflığa yol açıyor. Her iki durumda da sağlığı korumak güçleşiyor.
Çocuk ve gençlerin beslenmesinde önemli bir nokta da sağlıklı yağ seçimleri yapabilmektir. Besinlerde kullanılan yağlar kimyasal yapıları nedeniyle farklılıklar gösteriyor.
Çocuk ve gençlerin de doymuş yağların fazlasından, özellikle transyağlardan kesinlikle korunmaları gerekiyor. Bitkisel yağ seçiminde gençlerde de zeytinyağına öncelik vermek gerekiyor. Çocuk ve gençlerin beslenmesinde Omega-3 yağlarının özel bir yeri var. Bu yağlar beyin gelişimi, görme, kalp damar hastalıklarından korunma, sinir sistemini destekleme gibi özel faydalar sağlıyor. Bu nedenle onlara ne yapıp edip daha sık balık yedirmek gerekiyor. Çocuk ve gençlerin Omega-3 ihtiyaçlarını keten tohumu vb kaynaklardan kazanmaları yeterli olmuyor. (Devam edecek...)

Tokluk şekeri neden önemli

Özellikle bel çevresinden ve göbek bölgesinden kilo alan biriyseniz tokluk şekeri yüksekliğini ciddiye almanızda yarar var. Bu durum bilhassa trigliserid yüksekliği, iyi kolesterol azlığı ile beraberse koroner kalp hastalığı riskini yükseltiyor. İlerlemiş diyabeti olanlarda bile görülmeyecek yoğunlukta ve daha erken dönemde koroner damar problemlerine rastlanabiliyor. Bu nedenle sadece açlık şekerine baktırmakla yetinmemek, tokluk kan şekerini de mutlaka kontrol ettirmek şart. Bunun için sıkı bir kahvaltı yapmanız ve kahvaltıya başladığınız andan bir saat sonra kan şekerinize baktırmanız, tokluk şekeriniz hakkında fikir verebiliyor.